Mất nhiều nhiều năm trời tôi mới dần hiểu và hình thành niềm tin vào phân tích kỹ thuật. Phân tích cơ bản đương nhiên cũng quan trọng, nhưng không thể chỉ dựa trên phân tích cơ bản để đầu tư, đặc biệt là không thể trading bằng phân tích cơ bản. Nếu bạn có rất nhiều tiền và không quan tâm đến dòng tiền sinh sống hàng ngày, bạn có thể nhắm mắt đầu tư dài hạn và không cần phải lăn tăn tính toán quá nhiều. Nhưng nếu bạn không có năng lực và điều kiện đó, bạn phải kiếm sống mưu sinh hàng ngày, thì việc trading tạo dòng tiền hàng ngày thực sự là một công cụ vô cùng quan trọng và không thể thiếu. Và để luyện được kỹ năng vô cùng khó trading đó, chúng ta phải dựa vào đồ thị giá, dựa vào phân tích kỹ thuật. Và Charles Dow chính là cha đẻ đặt nền mòng cho phân tích kỹ thuật đó, được tóm gọn bởi 6 nguyên lý về lý thuyết Dow dưới đây. Mời các bạn đọc.
Nguyên lý cơ bản của Lý thuyết Dow
Lý thuyết Dow là nền tảng của phân tích kỹ thuật, được phát triển bởi Charles Dow. Nó bao gồm sáu nguyên lý chính:
1. Thị trường phản ánh tất cả thông tin
- Giá cả thị trường đã phản ánh tất cả thông tin có sẵn, bao gồm tin tức kinh tế, chính trị và tâm lý nhà đầu tư.
- Không cần cố gắng tìm kiếm thông tin bí mật, thay vào đó, hãy đọc hiểu hành động giá.
2. Thị trường có ba xu hướng chính
- Xu hướng chính (Primary trend): Kéo dài từ vài tháng đến vài năm (tăng, giảm hoặc đi ngang).
- Xu hướng thứ cấp (Secondary trend): Điều chỉnh hoặc hồi trong xu hướng chính (thường kéo dài từ vài tuần đến vài tháng).
- Xu hướng nhỏ (Minor trend): Biến động ngắn hạn trong ngày hoặc vài tuần.
3. Xu hướng chính có ba giai đoạn
- Giai đoạn tích lũy (Accumulation): Nhà đầu tư thông minh bắt đầu mua vào khi thị trường còn bi quan.
- Giai đoạn bùng nổ (Public Participation): Đám đông tham gia mạnh, xu hướng được xác nhận.
- Giai đoạn phân phối (Distribution): Nhà đầu tư lớn chốt lời, thị trường có dấu hiệu đảo chiều.
4. Chỉ số thị trường phải xác nhận lẫn nhau
- Dow cho rằng thị trường chỉ có xu hướng bền vững khi chỉ số công nghiệp (DJIA) và chỉ số vận tải (DJTA) xác nhận lẫn nhau.
- Nếu chỉ một chỉ số tăng, còn chỉ số kia không xác nhận, có thể xu hướng không thực sự bền vững.
5. Khối lượng giao dịch xác nhận xu hướng
- Khi giá di chuyển theo xu hướng chính, khối lượng giao dịch phải tăng theo.
- Nếu giá tăng mà khối lượng thấp, xu hướng có thể không bền vững.
6. Xu hướng tiếp diễn cho đến khi có tín hiệu đảo chiều rõ ràng
- Xu hướng đang diễn ra sẽ tiếp tục cho đến khi có dấu hiệu đảo chiều rõ ràng.
- Tránh cố gắng dự đoán đỉnh hoặc đáy quá sớm.
📌 Tóm lại
Lý thuyết Dow giúp trader và nhà đầu tư nhận diện xu hướng thị trường bằng cách quan sát hành động giá, khối lượng và chỉ số xác nhận. Dù ra đời từ thế kỷ 19, các nguyên lý này vẫn có giá trị đến ngày nay.
🔍 Tại sao Dow lại nghĩ ra những nguyên lý này?
Charles Dow phát triển các nguyên lý này từ việc quan sát thực tế và phân tích thị trường tài chính. Ông không viết một cuốn sách chính thức mà trình bày lý thuyết của mình qua các bài xã luận trên The Wall Street Journal. Sau khi ông qua đời, những người khác như William P. Hamilton, Robert Rhea đã tổng hợp lại và đặt tên là Lý thuyết Dow.
🎯 Lý do Dow nghĩ ra những nguyên lý này
1. Thị trường phản ánh tất cả thông tin
- Dow nhận thấy giá cổ phiếu phản ứng rất nhanh với tin tức kinh tế, chính trị và tài chính.
- Khi có thông tin mới, giá cả đã phản ánh nó trước khi công chúng kịp hành động.
- Điều này giúp ông kết luận rằng thị trường là một hệ thống hiệu quả, nơi mọi thông tin đều được chiết khấu vào giá.
2. Thị trường có ba xu hướng chính
- Ông quan sát thấy giá không di chuyển theo một đường thẳng mà có xu hướng dài hạn, thứ cấp và nhỏ.
- Các nhà đầu tư lớn thường theo xu hướng dài hạn, trong khi biến động ngắn hạn chỉ là nhiễu.
- Điều này giúp ông phân biệt được xu hướng thực sự với biến động ngẫu nhiên.
3. Xu hướng chính có ba giai đoạn
- Dow nhận thấy rằng tâm lý nhà đầu tư thường diễn biến theo ba giai đoạn lặp lại:
- Tích lũy: Nhà đầu tư thông minh mua vào khi thị trường còn bi quan.
- Bùng nổ: Đám đông tham gia, xu hướng được xác nhận.
- Phân phối: Nhà đầu tư lớn chốt lời, thị trường có dấu hiệu đảo chiều.
- Đây là nền tảng cho nhiều mô hình phân tích hành vi giá sau này.
4. Chỉ số thị trường phải xác nhận lẫn nhau
- Dow sáng lập hai chỉ số:
- Dow Jones Industrial Average (DJIA) – đại diện cho ngành công nghiệp.
- Dow Jones Transportation Average (DJTA) – đại diện cho ngành vận tải.
- Ông nhận thấy nếu nền kinh tế thực sự mạnh, cả hai chỉ số phải cùng tăng. Nếu một trong hai không xác nhận, xu hướng có thể không bền vững.
5. Khối lượng giao dịch xác nhận xu hướng
- Dow quan sát thấy rằng khi giá tăng trong một xu hướng mạnh, khối lượng giao dịch cũng tăng theo.
- Nếu giá tăng mà khối lượng yếu, có thể chỉ là một sự hồi phục ngắn hạn.
- Đây là nền tảng cho việc sử dụng khối lượng giao dịch trong phân tích kỹ thuật.
6. Xu hướng tiếp diễn cho đến khi có tín hiệu đảo chiều rõ ràng
- Dow nhận thấy nhiều nhà đầu tư cố đoán đỉnh và đáy quá sớm.
- Ông kết luận rằng xu hướng sẽ tiếp tục cho đến khi có bằng chứng rõ ràng về sự đảo chiều.
- Điều này giúp hình thành tư duy theo xu hướng (trend-following) trong giao dịch.
🔎 Tóm lại
Dow không cố gắng dự đoán thị trường mà tìm cách nhận diện các quy luật lặp lại trong hành vi giá. Ông phát triển lý thuyết này dựa trên quan sát thực tế chứ không phải dựa vào công thức toán học phức tạp. Chính vì vậy, lý thuyết Dow vẫn còn giá trị cho đến ngày nay!
🤔 Dow có phải là người rất thông minh không?
✅ Câu trả lời ngắn gọn: Có, nhưng không theo kiểu thiên tài toán học.
Charles Dow rất thông minh, nhưng thay vì là một nhà khoa học hay nhà toán học, ông là một nhà quan sát sắc bén và có tư duy thực tế cao. Điều làm ông đặc biệt không phải là khả năng tính toán siêu việt, mà là cách ông nhìn nhận thị trường, tổng hợp quy luật và đơn giản hóa chúng thành nguyên lý có thể áp dụng thực tế.
🔍 Dow thông minh theo kiểu nào?
1️⃣ Khả năng quan sát thị trường cực kỳ nhạy bén
- Dow không chỉ nhìn vào giá cả mà còn tìm ra các quy luật lặp lại theo thời gian.
- Ông phát hiện ra thị trường không biến động ngẫu nhiên mà có cấu trúc xu hướng rõ ràng.
2️⃣ Tư duy logic và khả năng tổng hợp xuất sắc
- Ông không giữ những quan sát của mình trong đầu mà hệ thống hóa thành lý thuyết Dow.
- Những nguyên lý ông đề ra vẫn đúng sau hơn 100 năm, chứng tỏ khả năng phân tích vượt thời đại.
3️⃣ Tư duy thực dụng, không chạy theo phức tạp
- Dow không cố gắng tạo ra những công thức toán học cao siêu để dự đoán giá.
- Ông hiểu rằng thị trường bị chi phối bởi tâm lý con người, nên tập trung vào các yếu tố dễ thấy như xu hướng, khối lượng và hành vi giá.
🔥 Dow có phải là thiên tài như Einstein hay Newton không?
- Không, vì ông không phát minh ra công thức khoa học hay khám phá các quy luật vật lý của vũ trụ.
- Nhưng trong lĩnh vực tài chính, ông là một bậc thầy vì hiểu được tâm lý con người và quy luật vận động của thị trường.
🎯 Tóm lại
Charles Dow là một người cực kỳ thông minh, không phải vì khả năng toán học, mà vì tư duy thực tế, logic và nhạy bén với thị trường. Ông không cố dự đoán tương lai, mà tìm ra cách đọc hiểu thị trường theo một cách đơn giản và hiệu quả.
💰 Dow có phải là triệu phú từ kiến thức của mình không?
❌ Câu trả lời ngắn gọn: Không.
Charles Dow không trở thành triệu phú từ kiến thức về thị trường tài chính. Ông không phải là một trader hay nhà đầu tư lớn, mà chủ yếu là một nhà báo tài chính và doanh nhân trong ngành truyền thông.
🔍 Tại sao Dow không trở thành triệu phú từ kiến thức của mình?
1️⃣ Dow không phải là một trader chuyên nghiệp
- Ông dành phần lớn sự nghiệp để quan sát, nghiên cứu và viết về thị trường thay vì trực tiếp giao dịch.
- Dù có thể hiểu rõ thị trường, nhưng ông không áp dụng nó để kiếm tiền từ trading.
2️⃣ Tập trung vào báo chí tài chính hơn là đầu tư cá nhân
- Dow đồng sáng lập The Wall Street Journal (WSJ) – một trong những tờ báo tài chính quan trọng nhất thế giới.
- Ông kiếm tiền từ việc cung cấp thông tin tài chính và phân tích thị trường, thay vì đầu tư cá nhân.
3️⃣ Thời đại của Dow chưa có thị trường tài chính phát triển như ngày nay
- Cuối thế kỷ 19, thị trường chứng khoán vẫn còn sơ khai, giao dịch còn khó khăn.
- Công nghệ hỗ trợ trading chưa phát triển, nên ngay cả khi có kiến thức, việc kiếm tiền từ giao dịch cũng không dễ dàng.
4️⃣ Lý thuyết Dow chỉ thực sự được công nhận sau khi ông qua đời
- Khi Dow còn sống, những nguyên lý của ông chưa được gọi là “Lý thuyết Dow”.
- Phải đến khi William P. Hamilton, Robert Rhea tổng hợp lại sau này, lý thuyết của ông mới trở thành nền tảng phân tích kỹ thuật.
💡 Ai đã giàu từ lý thuyết của Dow?
- Những trader sau này như Richard Wyckoff, William P. Hamilton, Robert Rhea đã ứng dụng và kiếm tiền từ những nguyên lý này.
- Ngày nay, rất nhiều quỹ đầu tư, trader và nhà đầu tư cá nhân sử dụng lý thuyết Dow để kiếm lợi nhuận.
🎯 Tóm lại
Charles Dow không trở thành triệu phú từ kiến thức của mình, nhưng ông để lại một di sản quý giá cho thị trường tài chính. Nếu sống trong thời đại ngày nay, với tư duy sắc bén của mình, có thể Dow đã trở thành một trader hoặc nhà quản lý quỹ thành công!